ILO’nun yeni raporu, yapay zekâ çağında kadın istihdamının erkeklere kıyasla üç kat daha fazla dönüşüm riskiyle karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor,
Birleşmiş Milletler Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yayımlanan yeni rapor, yapay zekânın iş gücü üzerindeki etkilerini inceliyor ve kadınların bu dönüşümden erkeklere göre daha fazla etkilendiğini ortaya koyuyor. Özellikle yüksek gelirli ülkelerde durum daha da belirgin. Rapora göre, kadınların yoğunlukla çalıştığı işlerin yüzde 9.6’sı yapay zekâ kaynaklı dönüşüm riski taşırken, erkeklerde bu oran sadece yüzde 3.5. Bu farkın temel nedeni ise iş kollarındaki cinsiyet yoğunlaşması. Kadınlar sekreterlik, veri giriş operatörlüğü ve genel idari işler gibi pozisyonlarda ağırlıkta. Yapay zekâ da tam bu alanlarda hızlı bir şekilde devreye giriyor.
Dönüşüm yok oluş değil ama risk yüksek
Raporda dikkat çekilen önemli bir nokta, yapay zekânın bu işleri doğrudan ortadan kaldırmak yerine yeniden şekillendirmesi. Bu, tüm mesleklerin yok olacağı anlamına gelmiyor. Ancak görev tanımları değişiyor, yetkinlik ihtiyaçları dönüşüyor. Bu da, yeni becerilere ve dijital okuryazarlığa sahip olmayan kadın çalışanlar için büyük bir risk oluşturuyor. Kadınların bu dönüşüme uyum sağlaması için hem teknik eğitim hem de iş güvencesi açısından desteklenmeleri gerekiyor. Aksi halde, teknolojik gelişmeler kadın istihdamında yeni eşitsizlikler doğurabilir.
Çözüm üretkenliği değil, eşitliği öncelemek
ILO, hükümetleri, işverenleri ve çalışan temsilcilerini, yapay zekânın üretkenlik potansiyelinin ötesine bakarak, toplumsal cinsiyet eşitliği açısından da değerlendirmeye çağırıyor. Kadınların daha fazla etkilendiği sektörlerde dijital dönüşüm planları yapılırken bu fark göz önünde bulundurulmalı. Yapay zekâ ile birlikte şekillenen iş gücü piyasasında kadınların yeri sadece korunmamalı, aynı zamanda güçlendirilmeli. Kadınların dijitalleşmeye entegre olabilmeleri için fırsat eşitliği politikalarına, yaşam boyu öğrenmeye ve adil ücretlendirmeye odaklanmak gerekiyor. Yapay zekâ devrimi kapımızda ve bu devrim, herkesi eşit şekilde etkilemiyor. Kadınların emeği özellikle düşük vasıflı ofis işlerinde, otomasyonun ilk hedefi haline geliyor. Bu nedenle, dijitalleşme sürecinde cinsiyet perspektifini merkeze alan bir politika yaklaşımı, iş dünyasının geleceği için kaçınılmaz hale geliyor.
Kaynaklar:
• ILO (International Labour Organization) Raporu
• Reuters, 21 Mayıs 2025
• ETHRWorld News, 2025