Cinsiyete duyarlı veriler, afetler sırasında kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçlarını ele alma konusunda hayati önem taşıyor.

Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan bir makale, cinsiyete duyarlı istatistiklerin önemini ortaya koydu. Makalede şu ifadeler yer aldı: “Son on yılda, anne ölümleri azaldı ve kızların ortaokula kaydı önemli ölçüde arttı. Ancak çalışma çağındaki 2.4 milyar kadına ev sahipliği yapan 178 ülkedeki birçok ayrımcı yasa, kızların ekonomiye tam olarak katılmalarını engelliyor. Son iki yılda, koronavirüs salgınının bir sonucu olarak, Ugandalı kız çocukları, salgınla ilgili tatillerin ardından okula döndü ve Bangladeşli kızların çoğu, eğitime daha az zaman ayırdıklarını bildirdi. Bunları ve kadınların hayatlarındaki diğer birçok ilerlemeyi/gerilemeyi biliyoruz çünkü bu önemli içgörüleri sağlayan toplumsal cinsiyet verilerimiz var. Toplumsal cinsiyet verileri, kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesinin bir biçimidir ve bu verileri nasıl okuyacağını ve bunlara göre hareket edeceğini bilmek toplumsal cinsiyet eşitliğini hızlandırabilir. Bu nedenle, toplumsal cinsiyet verilerini, politika yapıcılar ve toplumsal cinsiyet savunucularından araştırmacılara ve gazetecilere kadar farklı paydaşlar için yararlı olacak, kolay erişilebilir ve işlem yapılabilir bir biçimde sunmak önemli.”

Sadece cinsiyet sayımı yeterli değil

“Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’ne (OECD) göre, 1995 yılında Pekin'de düzenlenen 4’üncü Dünya Kadın Konferansı'nda kadınların, kızların, erkeklerin hayatlarının ve gerçeklerinin çoğu zaman çok farklı şekillendiği tespit edildi. Bu nedenle verilerin her iki cinsiyet için ayrı ayrı derlenmesi, analiz edilmesi ve yayınlanması gerekiyor. Bazı alanlarda, örneğin sağlık ve eğitim sektöründe, cinsiyete göre ayrıştırılmış veri derleme ve analizinin artması nedeniyle, hizmetleri ve gelişimsel müdahaleleri her iki cinsiyetin kısmen farklı ihtiyaçlarına daha fazla yönlendirmek mümkün oldu. Cinsiyete özgü dezavantajları, ihtiyaçları ve potansiyelleri hesaba katmak için, diğer birçok alanda cinsiyete göre ayrıştırılmış verilerin derlenmesi önemli. Cinsiyete duyarlı bir istatistik analizi, verileri cinsiyete göre ayırmanın ötesine geçmeli. Bu nedenle sadece ‘cinsiyet sayımı’ yeterli değil. Bunun yerine, verilere yansıyan altta yatan toplumsal cinsiyet ilişkilerini sorgulamalı. Cinsiyet, yaş ve engelliliğe göre ayrıştırılmış veriler, kadınlar ve erkekler arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkları ölçer. Bu veriler önemlidir çünkü bir girişimin kadınları, erkekleri, kız çocuklarını ve erkek çocuklarını hedefleme ve onlara fayda sağlama konusunda başarılı olup olmadığını değerlendirmeye ve afetlerin farklılaşan etkilerini ortaya çıkarmaya yardımcı olurlar” denildi. 

Veriler ihtiyaçları ele almayı kolaylaştırır

Cinsiyete duyarlı veriler, afetler sırasında kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçlarını ele almak konusunda hayati önem taşır. Örneğin, bir anket, erkekler ve kadınlar için gıda alımına ilişkin soruları ayrı ayrı dahil ederek, cinsiyete göre ayrıştırılmış gıda güvensizliği verileri toplayabilir. Bununla birlikte, hamile ve emziren annelerin gıda alımına ilişkin sorular cinsiyete özgü veriler olacaktır. Bu tür veriler, afetler sırasında kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçlarını ele almayı kolaylaştırır. Birleşmiş Milletler Kadın Birimi yayınlarına göre; altyapı kesintiye uğradığında yanıtlayanlara erişimi de kısıtlı olacağından, bu verileri toplamak zor olabilir. Ayrıca birçok ülkede kadınların belirli bilgileri açıklama konusunda isteksiz olmalarına neden olabilecek fiziksel, kültürel, psikolojik, sosyal ve cinsiyete dayalı engeller de olabilir. Ancak, dikkatle tasarlanmış bir veri toplama aracı bu zorlukların çoğuna çözüm getirebilir. Özellikle kadınlar için risk, savunmasızlık ve dayanıklılığı etkileyen kilit alanları belirleyerek (cinsel sağlık ve üreme sağlığı, eğitim, ücretli çalışma, gıda ve beslenme güvenliği, temel ihtiyaçlar, varlıklar üzerinde kontrol ve şiddete maruz kalma olarak kategorize edilmiş) uyarlanmış bir anket kısa, basit, doğrudan ve hızlı bir şekilde harekete geçirilebilen, kadınların ihtiyaçları hakkında içgörü sağlamada son derece etkili olabilir. Bu bilgiler daha sonra kalkınma ajansları veya hükümetler tarafından afet müdahalesini, bu afetlerden etkilenen kadınlar için daha etkili hale getirmek için kullanılabilir.

 

 

İLGİLİ YAZILAR

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE’DE ÇOCUK BAKIM HİZMETLERİNDE ARZ VE TALEP DURUMU

Dünya Bankası - Türkiye’de Çocuk Bakım Hizmetlerinde Arz ve Talep Durumu Raporu

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE'DE KADIN

T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Türkiye'de Kadın Raporu

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE’DE KADIN KOOPERATİFLERİNİN MEVCUT DURUMU

Dünya Bankası - Türkiye’de Kadın Kooperatiflerinin Mevcut Durumu Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WOMEN, BUSINESS AND THE LAW 2018

Dünya Bankası - Women, Business and the Law 2018 Raporu

Standartlar ve İlkeler
WEPs 1. PRENSİP

WEPs'in birinci prensibi, toplumsal cinsiyet eşitliği için üst düzey kurumsal liderlik sağlanmasına odaklanıyor.

Raporlar ve Yayınlar
THE BUSINESS CASE FOR EMPLOYER SUPPORTED CHILD CARE

IFC - The Business Case for Employer Supported Child Care Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WORLD EMPLOYMENT SOCIAL OUTLOOK

ILO - World Employment and Social Outlook Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WOMEN AND MEN IN THE INFORMAL ECONOMY

ILO - Women and Men in the Informal Economy

Raporlar ve Yayınlar
THE PURSUIT OF GENDER EQUALITY

OECD - The Pursuit of Gender Equality Raporu

Raporlar ve Yayınlar
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ KARNESİ

TEPAV - Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi

Raporlar ve Yayınlar
İŞ DÜNYASINDA KADIN

TÜRKONFED 3. İş Dünyasında Kadın: Sorunlar, Çözümler ve Öneriler Raporu

Raporlar ve Yayınlar
PROMOTING THE CARE ECONOMY

UN WOMEN - Promoting women’s economic empowerment: Recognizing and investing in the care economy

Raporlar ve Yayınlar
GENDER EQUALITY IN THE 2030 AGENDA FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT

UN WOMEN - Turning Promises Into Action: Gender Equality in the 2030 Agenda for Sustainable Development

Güncel
OSB'LERDE KREŞLER KADIN İSTİHDAMINI DESTEKLİYOR

Sanayide kadın istihdamını artırmak, çalışma koşullarını iyileştirmek için OSB’lerde kreş sayısının artırılmasına çalışılıyor.

Raporlar ve Yayınlar
GENDER EQUALITY AND BIG DATA

UN WOMEN - Gender Equality and Big Data: Making Gender Data Visible

Raporlar ve Yayınlar
MAKING INNOVATION AND TECHNOLOGY WORK FOR WOMEN

UN WOMEN - Making Innovation and Technology Work for Women

Raporlar ve Yayınlar
GLOBAL GENDER GAP REPORT

World Economic Forum - The Global Gender Gap Report

Raporlar ve Yayınlar
"CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN MALİYETİ YÜKSEK"

Dünya Bankası'nın "Gerçekleşmeyen Potansiyel: Gelirde Cinsiyet Eşitsizliğinin Yüksek Maliyeti" raporunda yaşam boyu gelirlerdeki farktan kaynaklanan ekonomik kayıplar hesaplanıyor.

Raporlar ve Yayınlar
OECD TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ RAPORU

OECD'nin yeni raporu, cinsiyet eşitsizliğinin tüm gelişmişlik düzeyindeki ülkelerde ve toplumsal yaşamın her alanında görüldüğünü belirtiyor.