Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), Birleşmiş Milletler Kadın Birimi’nin (UN Women) Türkiye ofisleri iş birliğinde 7’nci Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı düzenlendi. Dünya Kız Çocukları Günü kapsamında bu yıl ‘Dijital Çağda Kız Çocuklarının Liderliği’ temasıyla düzenlenen toplantının açılışında konuşan Vuslat Doğan Sabancı, herkesin ortak hedefinin ‘Her alanda kız ve erkek çocuklarının eşit temsil edildiği ve aynı fırsatlardan yararlandığı, kız çocuklarının da güçlenerek her konuda liderlik ettiği bir dünyaya ulaşmak’ olduğunu söyledi. Devletlerin, sivil toplumun, bireylerin çabalarıyla genç kızların ve kadınların eşitlik haklarını koruma konusunda son yıllarda ilerlemeler kaydedildiğini dile getiren Sabancı, "Ancak tüm olumlu gelişmelere rağmen, dünyanın pek çok yerinde birçok konuda kız çocuklarına yönelik ön yargı ve eşitsizlikler devam ediyor. Bu alanlardan en fazla dikkat çekenlerden biri ise içinde bulunduğumuz çağ için hayati olan dijital eşitsizlik" diye konuştu.

Teknoloji eşitleyici haline gelmeli

Vuslat Doğan Sabancı, kız çocuklarının hâlâ bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında yeteri kadar temsil edilemediğini belirterek, dünya genelinde internet kullanımında yüzde 17'lik bir cinsiyet farkı olduğunu, düşük ve orta gelirli ülkelerde erkeklere göre 300 milyon daha az kadının mobil internete erişebildiğini anlattı. Bu dijital uçurumun, kadınların ve genç kızların eğitim, sağlık ve finansal katılım gibi hizmetlere erişimini şimdiden zora soktuğunu vurgulayan Sabancı sözlerini şöyle sürdürdü: "Dünyada dijitalleşme arttıkça bu gibi standart hizmetlere ulaşmak kadınlar ve genç kızlar için daha da imkânsız hale gelecek. Oysa teknolojinin bölücü olmaktan ziyade büyük bir eşitleyici haline gelmesini sağlayacak stratejiler kurmak çok önemli. Yoksa dijital eşitsizlikler diğer eşitsizlikleri artıracak, kadınların iş gücüne katkıda bulunma, yeni beceriler kazanma ve bilgiye erişme fırsatlarını engelleyecektir. Bu teknolojik eşitsizliğe son vermenin yolu, bilim ve bilgi teknolojileri ile ilgili alanlarda yer alan genç kızlara karşı yaygın durumdaki olumsuz ön yargıları ortadan kaldırmaktır."

"Kız çocuklarının dijital dünyada liderlik etmesini desteklemeliyiz"

Vuslat Doğan Sabancı, Aydın Doğan Vakfı'nın kız çocuklarının eğitimi ve fırsatlara eşit erişimi için yaptığı çalışmalardan bahsederek, her yıl UNICEF, UN Women, UNFPA iş birliğiyle Dünya Kız Çocukları Günü'nde toplumsal farkındalığı güçlendirmeyi amaçladıklarını dile getirdi. Etkinliğin ana temasını bu yıl ‘Artık Zamanı Geldi: Dijital Çağda Kız Çocuklarının Liderliği’ olarak belirlediklerini belirten Sabancı, kimsenin geride kalmamasını sağlamak için kızları daha fazla fırsata sahip olabilecekleri becerilerle donatmaları gerektiğini vurguladı. Sabancı, "Ayrıca bu çok önemli konuyu gündemde tutmak için de tüm gücümüzü kullanmalıyız. Kız çocuklarının dijital dünyada liderlik etmesi sürecini desteklemeliyiz. Önümüzdeki süreç zorlu ancak çabaya değer. Hepimiz çözümün bir parçası olmalıyız" diye konuştu. Sabancı, vakıf olarak tüm tecrübe ve bilgi birikimlerini paylaşmaya, yeni projeler ve iş birlikleri üretmeye hazır olduklarını belirterek, tüm alanlarda kız çocuklarının eşit fırsatlara sahip olması ve seslerinin daha gür çıkması için el ele vermeleri gerektiğini vurguladı. Kadınların aktif olarak karar süreçlerine katıldığı kurumların çok daha başarılı olduğunu dile getiren Sabancı, "Artık zamanı geldi. Kalıp yargıları kırarak kız çocuklarının da dijital çağın liderleri olduğunu göstermek ve haklarını savunurken onlara destek olmak için gelin hep birlikte çalışalım" diye konuştu.

“Kızlar değişim ve gelişimin itici gücü olacak”

UNICEF Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Afshan Khan ise, kız çocuklarına yapılan yatırımın sadece bireylerde değil daha güçlü toplumların inşasında önemli rol oynayacağını söyledi. Kızların, değişimin ve gelişimin itici gücü olacağını dile getiren Khan, "Salgında, silahlı çatışmalarda ve doğal afetlerde gördüğümüz üzere istikrarın tesis edilmesinde kadınlarımız en ön cephede yer almaktadır" dedi. Toplumların çıkarını gözeten kadınların başarılı inovasyonlara imza attığını, hepsinin başarılı girişimci, mühendis, doktor, siyasetçi olabildiğini ve bu listenin uzayıp gittiğini kaydeden Khan, kız çocuklarına yapılan yatırımın ve onlara eşit fırsatlar sunulmasının sürdürülebilir kalkınmayı sağlayacağını vurguladı. Artık daha fazla kadının lider olduğunu, erken yaşta evlilik ve eğitime katılımda iyileşmeler yaşandığını anlatan Khan ancak hâlâ çok sayıda kız çocuğunun kendi haklarını yaşamaktan mahrum olduğunu, toplumsal cinsiyet farklarının giderilmesinin 107 yılı alacağının konuşulduğunu söyledi. Khan, "İstatistiklere baktığımızda 123 milyon daha az kadının internet ve telefona erişimi var. Kadınların erkeklere oranla akıllı telefona erişme ihtimali yüzde 26 daha az. Bu rakam, Asya'da yüzde 30'lara çıkıyor. Kızlarımız ve kadınlarımızın bilim, teknoloji, mühendislik alanında temsiliyeti hâlâ istenen düzeylerde değil" diye konuştu.

"Siber zorbalık ve tacizlerin engellenmesi gerek"

Afshan Khan, cinsiyet temelli bariyerlerin aşılması gerektiğinin altını çizerek, siber zorbalık ve tacizlerin engellenmesi gerektiğini söyledi. Kadınların yüzde 34'ünün çevrim içi şiddetle karşı karşıya kaldığını dile getiren Khan, Z kuşağında (1997-2012 arası doğanlar) çevrim içi şiddetle mücadele etmek zorunda kalan kız oranının 3'te bir olduğunu kaydetti. Khan, "Acaba bu problemleri bertaraf etmek için elimizden geleni yapıyor muyuz? Toplumsal cinsiyet eşitsizliği noktasında ciddi değişimler var. Cinsel şiddet, cinsel taciz ele alınmaya çalışılıyor. Tüm kazanımlarımız noktasında ciddi kayıplarla karşı karşıya kalıyoruz. Tam manasıyla cinsiyet eşitliği için ciddi mücadele vermemiz gerekiyor" ifadelerini kullandı. Tüm kız çocuklarına, kadınlara ve insanlara yönelik ayrımcılığa karşı mücadele taahhüdünde bulunduklarını hatırlatan Khan sözlerini şöyle tamamladı: "Artık ortak harekete geçme konusunda bir adım daha öteye gitmemiz gerekiyor. Daha fazla çabalamalıyız. Daha toplumsal ve kapsayıcı cinsiyet eşitliği temelli mücadelemizin dijital ortamı da kapsaması oldukça önemli. Artık zamanı gelmiştir. Uluslararası toplumun, özel sektörün, ailelerin, öğretmenlerin ve tüm paydaşların bu konuda çabalarını yoğunlaştırması, kız çocuklarının hayata anlamlı ve güvenli katılımı için çaba göstermeliyiz."

"Dijital dünyada eşitsizliğin güçlenmesini kabul edemeyiz"

UNFPA Türkiye Temsilcisi Hassan Mohtashami de artık insanların hayatlarının dijitalle birleşmiş durumda olduğunu belirterek, internete erişmeden yaşamanın neredeyse imkânsız haline geldiğini söyledi. Sosyal medya kullanımının özellikle gençler için vazgeçilmez hale geldiğini dile getiren Mohtashami, Türkiye'de her 5 kişiden 4'ünün interneti her gün kullandığını söyledi. Türkiye'de her 5 kişiden birinin dijital şiddete uğradığını kaydeden Mohtashami şöyle devam etti: "15-17 yaş aralığında dijital şiddete uğrama oranı üçte bir. Kızlar, çevrimiçi iletişimin temel ögesi. Kızların yetişme çağında dijitalde yaşadıkları deneyim hayatları boyunca onlara eşlik edecek. Ergen çocukların dijital dünyada sahip oldukları hakları bilmeleri çok önemli. Özellikle beden özerkliği açısından bilgili olmalılar. Dünya genelinde kadınların ve kız çocuklarının neredeyse yarısı bedensel özerkliğinden mahrum. Bu, onları olumsuz etkiliyor. Dijital dünyada eşitsizliğin güçlenmesini kabul edemeyiz. Teknolojiyi kız çocuklarımız için kullanalım. Cinsel sağlık ve bedensel özerkliğin gereklerini yerine getirmek için çalışmalarımızı yapacağız." 

“Teknolojide hakça temsil sağlanmalı”

Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı kapsamında Hepsiburada ve Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hanzade Doğan, dünya teknoloji borsası Nasdaq'ın ilk kadın başkanı ve üst yöneticisi (CEO) Adena Friedman ve UNICEF Genel Başkanı Henrietta Fore, Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı Özel Oturumunda bir araya geldi. Teknoloji alanında kadın girişimciliğinin cesaretlendirilmesi ve teknolojinin kadın girişimciliği ile kız çocuklarının gelişimine olan kaldıraç etkisi üzerine konuşmaların yapıldığı oturumda Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hanzade Doğan şunları söyledi: “Önemli bir değişim ve dönüşüm içerisindeyiz. Bu dönüşüm sürecinde kadınların bilim ve teknolojide hakça temsilinin sağlanmaması büyük bir tehdit olur. Hakça temsil sağlanması halinde önemli bir sıçrama yaşanabilir.”  

Gençlik Bildirgesi seslendirildi

Etkinlik kapsamında gerçekleştirilen iki ayrı oturumda, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kız çocukları yararına faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarından isimler görüşlerini paylaştı.

‘Dijital Çağda Kız Çocuklarının Güçlenmesi: Fırsatlar ve Zorluklar’ başlıklı oturumda, Teenergizer Kurucusu Yana Panflova, HeForShe aktivisti Selin Özünaldım Kız Başına Platformu Koordinatörü İlayda Işık ve akademisyen Sonia Livingstone dijital çağda karşılaştığı zorluklardan ve fırsatlardan bahsetti. ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Geliştirmeye Yönelik Dijital Alan ve Beceriler’ oturumunda ise Doğan Holding ve Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Ayşegül İldeniz, Aydın Doğan Vakfı Proje Ekibi Üyesi Buse Tolunay, Avrupa Genç Feminist Platformu Kurucusu Xenia Kellner ile Oxus Orta Asya Çalışmaları Derneği Araştırma ve Geliştirme Asistanı Elvira Kalmurzaeva görüşlerini paylaştı. Konferans kapsamında, 114 genç tarafından dijital çağda kız çocuklarının geleceği için hazırlanan Gençlik Bildirgesi, sahneye çıkan 12 genç tarafından seslendirildi.