Ayrımcılığın en fazla yaşandığı alan toplumsal cinsiyet iken bu gerçeğe bir de yaş ayrımcılığı eklendiğinde kadınlar için çok daha dezavantajlı bir tablo ortaya çıkıyor.
Kadınların yaşadığı toplumsal cinsiyet eşitsizliği pandemi dönemi öncesinde hız kaybetmeye başlamıştı. Pandemi ne yazık ki alınan yolu birçok konuda nötralize etti hatta bazı alanlarda gerileme kaydedildi. Kadınların yaşadığı ayrımcılığa dünyanın her yerinde artış gösteren ve aynı oranda gündem kazanan yaş ayrımcılığı da ekleniyor. Cinsiyet ve yaş ayrımcılığının ortaya çıkardığı tablo, kadınlar için yıkıcı sonuçlara neden olabiliyor.
Dezavantajlar silsilesi ve kadın olmak
Yaş alan kadınların karşılaştığı sorunları şöyle sıralayabiliriz: İstihdam olanakları, emekli maaşına erişim, maaş farklılıkları, sağlık ve sigorta sektörlerindeki temel hizmetlere erişim ve bakım sorumlulukları. Çalışma yaşamındaki kadın ve erkekler arasındaki ücret eşitsizliği sürerken, 65 yaş üstü kadın ve erkekler arasında bu fark çok daha yüksek düzeyde gerçekleşiyor. Bu farkın nedenleri, yaşam boyu ücret ve çalışma sürelerindeki farklılıklar, erkekler için farklı emeklilik yaşları. Yaş alan kadınlar arasında, göçmen kadınlar, etnik gruplardan olanlar ve Romanlar ise yoksulluk ve sosyal dışlanma açısından daha da büyük risk altında. (Kaynak: AgeingEqual 2020 Survey)
Yedi yaşlı kadından biri çalışıyor
Yaş ayrımcılığının, cinsiyetçilik ve ırkçılık gibi diğer klişeler, ön yargı ve ayrımcılık biçimleriyle kesişmesi, bireylerin sağlığı ve refahı üzerindeki etkilerini daha da kötüleştiriyor. Age International tarafından 2018 yılında yapılan araştırmaya göre;
- Düşük ve orta gelirli ülkelerde 7 yaşlı kadından biri çalışıyor
- Yaşlı kadınlar, yaşlı erkeklerin yaptığı ücretsiz bakımın iki katından fazlasını yapıyor
- Yaşlı kadınlar, çok az kişinin yapmaya istekli olduğu ücretsiz -genellikle istenmeyen işler- yapıyor. Ancak bu iş, ekonomik ve emek verilerinde sayılmıyor ve bu da yaşlı kadınların çalışmasını görünmez kılıyor.
- Kadınların toplumda karşılaştıkları eşitsizlikler, ileri yaşlara kadar devam ediyor ve yaş ayrımcılığı ile daha da ağırlaşabiliyor.
45 yaş üstü kadının iş görüşmesi şansı az
- Erkeklerin yaş alması, bilge ve deneyimli olarak görülmelerine neden olurken, kadınların yaş almasıyla oluşan fiziksel görünüm aynı avantaja sahip değil.
- Kadınlar saç boyası ve yaşlanma karşıtı ürünlerin kullanımı yoluyla yaşlanma belirtilerini gizlemek için erkeklerden daha fazla baskıyla karşı karşıya ve sürekli büyüyen yaşlanma karşıtı güzellik endüstrisinin hedefindeler.
- İstihdamda, çok genç veya çok yaşlı olmanın dezavantajları kadınları erkeklerden daha fazla etkiliyor. 45 ve üstü yaş aralıklarındaki kadınlara yönelik ön yargı çok daha yoğun. Bu durum, kadının sadece kariyerine değil, daha ileri yaşlarda emekli maaşına erişebilme olanağı üzerinde de etkili oluyor. Aynı yaş aralıklarındaki erkeklerle karşılaştırıldığında, 40 yaş üstü kadınlar genellikle iş gücünün daha düşük bir oranını oluşturuyorlar. (Kaynak: Global report on ageism/WHO)
- İş arama süreçlerinde yaş almış kadınlar erkeklere göre daha fazla iş reddi yaşıyorlar.
- 45 yaş altı kadınların bir görüşmeye çağrılma olasılığı 45 yaş üstü kadınlara oranla iki katı.
(Kaynak: Age Discrimination and Hiring of Older Workers)