Türk iş dünyasında liderlerin zorluklarla baş etme konusunda önemli bir direnç geliştirdiğini gösterdiğini belirtti ve şu ifadeleri kullandı; “Liderin kendini yönetme endeksine göre iş hayatında sık sık karşılaşılan kaynak kısıtları, karmaşık süreçler ve belirsizlik ortamı; bireyleri dayanıklı, esnek, çözüm odaklı olmaya zorluyor ve bu da yılmazlık seviyesini yükseltiyor. Bu, aynı zamanda yetiştirilme şartlarımızın ve toplumumuzun da bizi yönlendirme şekli. Gün içinde çok fazla zorlukla karşı karşıya kalıyoruz ama bir taraftan da tecrübeler insanın daha çevik ve dayanıklı olmasını sağlıyor.”
Araştırma Türkiye iş dünyasının nabzını tutuyor
Türk iş dünyasında liderlerin son beş yıldaki motivasyon, direnç, umut ve çeviklik düzeyleri mercek altına alındı. PERYÖN (Türkiye İnsan Yönetimi Derneği), Danışmanlık şirketi Execution Partners iş birliği ve EAPM (Avrupa Personel Yönetimi Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Berna Öztınaz liderliğinde hazırlanan ‘Türk İş Dünyasında Liderlik Bileşenleri’ araştırma raporu; psikolojik sermaye kavramını çeviklik odağında ele aldı. Liderlik anlayışındaki dönüşümü ortaya koyan rapor, geleceğin iş dünyasına ışık tutacak önemli içgörüler sunuyor. Eylül 2025’te yapılan ve Türkiye iş dünyasının nabzını tutan araştırma, liderlik davranışlarını tüm yönleriyle ortaya koyan kapsamlı bir tablo sundu. Katılımcıların neredeyse yarısını (yüzde 48) oluşturan orta kademe yöneticiler ile tepe yönetimde görev yapan liderlerin ( yüzde 25) deneyimleri, araştırmanın iş dünyasındaki liderlik davranışlarını görünür kılmasını sağladı.
Katılımcıların yüzde 65’i kadın liderlerden oluşuyor
Çalışmada en geniş grubu yüzde 47’lik oran ile 40-50 yaş aralığındaki yöneticiler oluşturuyor. Sektörel dağılım ise oldukça geniş bir yelpazeye yayılıyor: Eğitim, kamu, sivil toplum, sanayi, imalat, finans, sigorta, bankacılık, telekom, teknoloji, yazılım, otomotiv, havacılık, ulaşım, lojistik, sağlık, ilaç, inşaat, gayrimenkul, altyapı, perakende, e-ticaret, medya, eğlence, yayıncılık, turizm, konaklama ve yeme-içme sektörleri araştırma kapsamında yer alıyor. Katılımcıların yüzde 65’inin kadın liderlerden oluşması, dönüşen liderlik anlayışında kadınların yükselen etkisini net biçimde ortaya koyuyor. Araştırma, bu sayede yalnızca bugünün liderlerini değil, geleceğin iş dünyasını da okumaya imkân veren bir veri seti sunuyor.
Hedef belirleme ve plan yapmada umut azaldı
2020 yılında yapılan araştırmanın ardından 2025’te tekrarlanan çalışmada, Türk İş Dünyasının ‘Liderin Kendini Yönetme Endeksi’nde özellikle iki alanda gerileme dikkat çekiyor. Hedef belirleme ve plan yapma konusunda umut faktörü yüzde 80’den yüzde 76’ya gerilerken, geleceğe fırsat penceresinden bakan iyimserlik ise yüzde 78’den yüzde 74’e düştü. Zorlu görevleri başarmada ‘özyeterlilik’ 2020 yılına göre yüzde 77’den yüzde 79’a yükselirken, umutsuzluk anlarında gerçeği kabullenme konusunda ise ‘yılmazlık’ duygularının yüzde 75’ten 76’ya yükseldiği kaydedildi. Özellikle belirsizliklerin arttığı ekonomik ve sosyal ortamda, liderlerin zorluklar karşısında daha gerçekçi, kabullenici ve dayanıklı bir tutum sergiledikleri belirlendi. Raporda ayrıca liderlerin çeviklik endeksi içinde en güçlü alanın yüzde 67 ile ‘ilişkiler’ olduğu, yani çalışanlar, yönetim kurulları ve ortaklar arasında güçlü bir koordinasyonun söz konusu olduğu belirtiliyor.
Liderler zorluklara karşı direnç geliştiriyor
PERYÖN Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Eylem Derya Özgür yaptığı değerlendirmede, söz konusu araştırmanın Türk iş dünyasında liderlerin zorluklarla baş etme konusunda önemli bir direnç geliştirdiğini gösterdiğini belirtti ve şu ifadeleri kullandı; “Liderin kendini yönetme endeksine göre iş hayatında sık sık karşılaşılan kaynak kısıtları, karmaşık süreçler ve belirsizlik ortamı; bireyleri dayanıklı, esnek, çözüm odaklı olmaya zorluyor ve bu da yılmazlık seviyesini yükseltiyor. Bu, aynı zamanda yetiştirilme şartlarımızın ve toplumumuzun da bizi yönlendirme şekli. Gün içinde çok fazla zorlukla karşı karşıya kalıyoruz ama bir taraftan da tecrübeler insanın daha çevik ve dayanıklı olmasını sağlıyor.”
“Günümüz liderleri dönüşümün merkezinde yer alıyor”
Avrupa Personel Yönetimi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Berna Öztınaz, liderliğin dönüşümüne ilişkin yaptığı açıklamada, dünya genelinde liderliğin artık yalnızca başkalarını yönetme becerisiyle tanımlanmadığını dile getirerek, “Belirsizlik içinde yön bulabilmek; güçlü bir kendini yönetme kapasitesi, duygusal çeviklik ve öğrenmeye açıklık gerektiriyor. Günümüz liderleri, hem kendi iç dengelerini koruyarak hem de ekiplerine güven, esneklik ve ilham aşılayarak dönüşümün merkezinde yer alıyor” dedi. Execution Partners Kurucu Ortağı Ateş Sungur ise rapora ilişkin değerlendirmesinde şunları söyledi: “Liderlerin yönetim kapasiteleri ve davranışlarında 2020’de pandemi dönemindeki belirleyici faktör, tüm dünyayı saran belirsizlik olmakla beraber, 2025’in gündemi ise dünya genelinde artan ekonomik daralma oldu. İki dönem arasındaki en önemli fark ise içinde bulunduğumuz şartlar geçici bir kriz durumu olmayıp kronik bir hal aldı. Öngörüler, bu koşulların 1-2 yıl daha devam edeceğine işaret ediyor.”
